De dialoog in het onderwijs

Hoe het onderzoek van vragen en ervaringen praktische wijsheid kan opleveren

Leerkrachten die de dialoog initiëren, openen de weg naar zelfonderzoek en persoonsvorming. In een dialoog zien leerlingen elkaar. Ze verbinden zich, ontsluiten gezamenlijk betekenissen en komen inzichten op het spoor.

In de klassikale dialoog leren leerlingen van elkaar én leren ze hun eigen opvattingen beter kennen. Ze vinden het spannend en inspirerend om gezamenlijk betekenisvolle vragen en ervaringen te onderzoeken – en daarmee elkaar en zichzelf. Cruciaal is dat de leerkracht een veilige ruimte creëert, het luisteren bevordert en het vragen stellen stimuleert. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, en daarom trainen we al vijftien jaar leerkrachten in onze beroepsopleiding Socratisch gespreksleider.

Het doel van deze opleiding is dat de deelnemers in staat zijn op basis van de socratische methode diverse soorten onderzoeksgesprekken te begeleiden, binnen én buiten het klaslokaal.

Wie korte of langere groepsdenkprocessen op gang brengt en begeleidt, heeft baat bij de socratische basisvaardigheden zoals die in deze opleiding worden geoefend. Wij noemen:

  • het structureren, faseren en afronden van de dialoog/het onderzoeksgesprek;
  • het bevorderen van betrokkenheid, openheid, zelfonderzoek en samenwerking;
  • het nauwkeurig luisteren en het stellen van verschillende soorten vragen op de juiste momenten.

Deze vaardigheden zijn in onze ervaring het meest lonend als de leerkracht een socratische houding kiest. Daaronder verstaan wij een kritische houding, waarbij de leerkracht als gespreksleider:

  • zich onthoudt van het aanreiken van inhoudelijke overwegingen;
  • open staat voor verrassende vragen en antwoorden van leerlingen/studenten;
  • leerlingen/studenten beweegt tot een onderzoekende houding, actieve deelname en het opschorten van hun oordeel.

Je leert hoe je leerlingen in staat stelt zicht te krijgen op wat ze werkelijk beweegt en richting te kiezen in hun persoonlijke leer- en ontwikkelproces. Je leert hoe je vrije ruimte (scholè) creëert waarin leerlingen al onderzoekend leren.

Interesse?

Laat het ons weten via het contactformulier of neem telefonisch contact met ons op (zie hieronder).